ដើមកំណើតនៃជនជាតិថៃ-លាវ
ការធ្វើដំណើរមកទិសខាងលិចដោយជនជាតិថៃ-លាវ ជាព្រឹត្តិការណ៍ថ្មីថ្មោងមួយ ពីព្រោះវាទើបបានប្រព្រឹត្តឡើងនៅពាក់កណ្តាលសតវត្សរ៍ទី១៣ នៃគ្រិស្តសករាជ ។ រីឯការបង្កើតប្រទេសថៃនិងលាវនៅលើទឹកដីខ្មែរ ជាព្រឹត្តិការណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រមួយ ដែលគេស្គាល់នូវការវិវត្តន៍ដ៏ច្បាស់លាស់របស់វា ។ បញ្ហានេះត្រូវបានអ្នកស្រាវជ្រាវជាច្រើននាក់យកមកលាតត្រដាងក្នុងសៀវភៅប្រវត្តិសាស្ត្រ នៃភូមិភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍យើងនេះ ។ បញ្ហាដែលបណ្តាអ្នកស្រាវជ្រាវបានបង្ហាញ គឺទឹកដីមួយភាគធំនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍នេះជាទឹកដីរបស់ខ្មែរទាំងមូល ពោលគឺមុនការបង្កើតប្រទេសថៃ និងលាវនៅសតវត្សរ៍ទី១៣នៃគ្រិស្តសករាជ និងប្រទេសវៀតណាមខាងត្បូងនាដើមសតវត្សរ៍ទី១៧នៃគ្រិស្តសករាជ ។ នេះជាការពិតនៃប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ជនជាតិខ្មែរ ដែលខ្មែរគ្រប់រូបគប្បីចងចាំ ។ ម្យ៉ាងទៀតជនជាតិខ្មែរ ក៏មានតួនាទីជាប្រវត្តិសាស្ត្រក្នុងការផ្ទេរចំណេះដឹងវិទ្យាសាស្ត្រ ឱ្យជនជាតិថៃផងដែរ ។
គួររំលឹកឡើងវិញថា ក្នុងរជ្ជកាលរបស់ព្រះបាទសុរិយាវរ្ម័នទី២ ដែលបានសាងសង់អង្គរវត្ត ជនជាតិថៃដែលពុំទាន់បានបង្កើតរដ្ឋរបស់ខ្លួនឯងនៅឡើយបានស៊ីឈ្នួលខ្មែរ ដោយមាននាទីជាមេទ័ព ឬជាអ្នកលីសែង ជីកដីឱ្យខ្មែរ ដែលចាស់ៗជំនាន់នោះហៅថា អាជាប់ជីក ។ មានចម្លាក់នៃមេទ័ពសៀមត្រូវបានគេឆ្លាក់នៅលើជញ្ជាំងប្រាសាទអង្គរវត្តជាភស្តុតាងស្រាប់ ។
លក្ខណៈពិសេសរបស់មេទ័ពនិងកូនទ័ពថៃនាសម័យនោះខុសប្លែកពីកងទ័ពខ្មែរ គឺពួកគេមានលក្ខណៈចិន ។ តាមរូបចម្លាក់ គេអាចសន្និដ្ឋានថា មនុស្សថៃពុំទាន់កាត់ផ្សំជាមួយខ្មែរ និងកុលសម្ព័ន្ធខ្មែរមននៅឡើយទេ ហើយបើមានការកាត់ផ្សំក៏នៅមានកម្រិតតិចតួចដែរ ។
